Achtergrond: ondersteuning van moties, vanzelfsprekend of niet?

maandag 16 november 2020, 11:23

Vorige week kon een motie van PVV'er Raymond de Roon geen onderdeel worden van het debat over de begroting voor Buitenlandse Zaken omdat er slechts twee leden waren die indiening ondersteunden.

VVD'er Sven Koopmans noemde als reden voor zijn weigering om indiening te ondersteunen, dat in de motie een link werd gelegd tussen het geloof van de hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof en het functioneren van dat hof.

Wil in de Tweede Kamer een motie in behandeling worden genomen, dan dienen te minste vier andere leden de indiening te ondersteunen. Dat kan blijken uit de ondertekening door vijf of meer leden of doordat vier in de zaal aanwezige leden hun hand opsteken. Ondersteuning zegt niets over het inhoudelijke oordeel, het is alleen een collegiaal gebaar.

Dat moties niet voldoende worden ondersteund, komt nauwelijks voor (er ligt een reglementsvoorstel om ondersteuning te schrappen). Een curieus geval was er in december 1988, toen PvdA'er Maarten van Traa een motie indiende over toelating van asielzoekers uit Sri Lanka. Toen Kamervoorzitter Dolman inventariseerde of de motie voldoende werd ondersteund, bleken er slechts drie leden in de zaal te zijn (het was op een late donderdagavond). Dolman kon niet anders dan constateren dat de motie onvoldoende werd ondersteund en geen deel kon uitmaken van de beraadslaging.

Moties van CD'er Hans Janmaat en, eerder van communisten en NSB'ers, kregen in het verleden ook wel eens onvoldoende ondersteuning. Zo poogden de communisten Wijnkoop en De Visser in 1932 tevergeefs een motie in behandeling te krijgen over het ontbinden van de Tweede Kamer vanwege de economische crisis en de gevoerde regeringspolitiek.

In 2010 liet CDA-woordvoerster Liesbeth Spies weten grote moeite te hebben met een motie van (toenmalig) PVV'er Richard de Mos, waarin hij het Internationaal Klimaatpanel omschreef als 'liegende en manipulerende boeven, oplichters en andere zakkenvullers'. De motie werd desondanks voldoende ondersteund en in een volgende vergadering verworpen.