Districtenstelsel biedt krachtig mandaat

Jan Hoekema (D66), burgemeester van Wassenaar

Het districtenstelsel kent verschillende verschijningsvormen, en mag zich (mede daardoor?) slechts in een matige belangstelling verheugen in Nederland. Toch krijgt met een districtenstelsel de gekozene een steviger mandaat.

Nederland hecht aan onze goede oude polderdemocratie met een lage kiesdrempel qua voorkeursstemmen en een systeem waarbij ook (heel) kleine partijen hun 1 of 2 zetels kunnen "scoren". Immers, afspiegeling voor alles...

Erkennend dat dit systeem zijn waarde heeft kun je ook nadenken over andere vormen van kiesstelsels die minder ver gaan dan het good old Britse systeem van "first past the post". Dit systeem is immers geworteld in de Britse traditie van twee grote partijen die elkaar om beurten bekampen voor de meerderheid. Met de opkomst van de LibDems (en andere partijen) is daar al wel wat verandering in gekomen, en niet voor niets heeft het Vereni gd Koninkrijk nu voor het eerst een coalitieregering van Conservatieven en LibDems.

In Nederland past het onversneden districtenstelsel niet. Het zou ook niet leiden tot heldere meerderheden en dito regeringsvorming. Wel zou je een variant kunnen overwegen, het gematigde districtenstelsel waarbij een aantal grote districten wordt gevormd met 10 a 15 te vergeven zetels (van de 150), met een meervoudig stelsel. De kiezer krijgt dan twee stemmen, de tweede stem voor een individuele kandidaat die daardoor een krachtiger want persoonlijker mandaat ontvangt dan de kandidaat die op 12 of 18 van een landelijke kieslijst staat. Zoals D66 wel meer beoogt, een combi, een mix van evenredige vertegenwoordiging en een vorm van districtenstelsel.