De Hofvijver - Politiek van Den Haag tot Brussel MONTESQUIEU INSTITUUT
 
Nieuwsbrief jaargang 3, nummer 32, 20 augustus 2013
 
Zomerconferentie
 

‘Achterkamertjes wekken wantrouwen’

Ombudsman houdt Montesquieu Lezing

‘Achterkamertjes wekken in het algemeen wantrouwen bij burgers.’ De Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer kiest ‘principieel’ voor een maximum aan transparantie.
‘Bij beleidsvorming is openheid onvermijdelijk om vertrouwen te behouden. Een andere houding zou regentesk en daarmee ook verouderd zijn’, zegt Brenninkmeijer, die tijdens de Zomerconferentie 2013 op 3 september de Montesquieu Lezing voor zijn rekening neemt. ‘Burgers moeten zo vroeg mogelijk bij processen worden betrokken. Zo kunnen ze meedenken met de overheid. En zo kan de overheid gebruik maken van de in de samenleving aanwezige kennis.’
Alleen waar sprake is van ‘gevoelige verhoudingen’, bijvoorbeeld bij onderhandelingen of bij geschillenbeslechting, valt volgens Brenninkmeijer beslotenheid te billijken. ‘De overheid moet die keuze dan wel bewust maken en ook motiveren.’

 

Grenzen van transparantie

Plaat van de maand
Poster zomerconferentie

Is maximale openbaarheid een sleutelvoorwaarde voor vertrouwen in democratie en rechtsstaat? Kan te veel aan openheid datzelfde vertrouwen ook schaden? Waar liggen de grenzen van transparantie? Dat is het centrale thema van de Zomerconferentie die het Montesquieu Instituut dit jaar organiseert.

In samenwerking met een reeks partners - van de Raad voor de Rechtspraak tot de Eerste Kamer, van de Raad voor Openbaar bestuur tot ProDemos-Huis voor democratie en rechtsstaat - organiseert het MI eind augustus/begin september traditiegetrouw een reeks lezingen, symposia en debatten. De opening wordt op 27 augustus verricht door minister Plasterk, als minister van Binnenlandse Zaken verantwoordelijk voor de Wet openbaarheid van bestuur.

 

 
Partners in beeld
Lege Tweede Kamer Weegschaal, wetboeken en voorzittershamer

Transparant
parlement

Hoe transparant is de Tweede Kamer eigenlijk? Oud-Kamervoorzitter Frans Weisglas maakt een balans op.

Transparante
rechtspraak

Hoe transparant kan rechtspraak zijn? De Raad voor de rechtspraak organiseert een congres.

Lees verder > Lees verder >
Berlaymont gebouw met Europese vlaggen Wisser die raam doorschuinend maakt

Transparant
Europa

Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens als hoeder van de 'Europese' rechtsstaat. Discussiebijeenkomst met Clingendael.

Transparant
bestuur

‘Gij zult openbaar maken.’ De Raad voor het openbaar bestuur (Rob) bepleit radicale oplossingen. Discussiebijeenkomst.

Lees verder > Lees verder >

 

Alles openbaar?

Voor en tegen

De Wet openbaarheid van bestuur (Wob) moet worden uitgebreid.

Gerard Schouw, lid van de Tweede Kamer voor D66, versus Madeleine van Toorenburg, lid van de Tweede Kamer voor het CDA

Gerard Schouw > Madeleine van Toorenburg >

 

De opstandige broer van Nimby

Column

Erna Scholtes

Erna Scholtes

De luide roep om transparantie klonk jarenlang ongeclausuleerd. Van grenzen was geen sprake. Of het nu ging over de onbegrijpelijke energierekening, de kabinetsformatie of de prestaties van dokters, het refrein was steeds: méér informatie alstublieft. Als er al een bezwaar geopperd werd in het parlement, was dat in de marge van een pleidooi vóór meer transparantie. De organisaties die geacht werden de informatie te verstrekken, lieten soms van zich horen. Dan maakten ze vooral bezwaar vanwege bureaucratie en onterechte reputatieschade. Het zette niet echt zoden aan de dijk.

Pas vanaf 2010 kwamen de tegengeluiden in het publieke debat op gang: eerst naar aanleiding van Cable gate, toen over misbruik van de Wob, en recent bij de onthulling van PRISM in de VS.
Deze reeks legt een interessant fenomeen bloot. Want waar de inzet van transparantie door de overheid tot dan toe vooral gericht was op verplichtingen waar ánderen aan moesten voldoen, is hier de rijksdienst zelf in het geding. En uit die kringen klinkt nu het hardst de roep om beperking van de onwenselijke gevolgen van transparantie.

 

En verder

Nieuws
Capaciteitsgroep Publieksrecht, Maastricht

Is elke bonnetjesaffaire een integriteitskwestie? MI Maastricht organiseert een discussie.

Montesquieu Instituut

Moet de overheid burgers beschermen tegen eenzijdige informatie? Film met debat in het Filmhuis Den Haag.

Montesquieu Instituut

Wat gaat er om ‘behind the scenes of Big Government’? MI Den Haag organiseert een (besloten) denktank.

Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen

Is het politieke debat verdrongen door de soundbite? Het CPG uit Nijmegen analyseert de opkomst van de tv-democratie.

Montesquieu Instituut

Hoe selectief zijn media? Samen met Nieuwspoort en ProDemos organiseert MI een debat.

 

Kunt u deze nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk dan de online versie.

 
 

Partners


Campus Den HaagCapaciteitsgroep Publieksrecht, MaastrichtCentrum voor Parlementaire Geschiedenis, NijmegenUniversiteit GroningenParlementair Documentatie Centrum, Leiden

 

Agenda

27 augustus 2013,
Den Haag - Kloosterkerk

'Weg met achterkamertjes? Alles openbaar?'
Minister Ronald Plasterk opent de 4e Zomerconferentie.

3 september 2013,
Den Haag - Raad van State 

Transparantie als machtsfactor
Monstesquieu Lezing door Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer.

5 september 2013,
Den Haag - Eerste Kamer 

'Transparantie,
toverwoord met veel bijwerkingen'

Afsluiting Zomerconferentie met een terugblik door Erna Scholtes.

 

Cartoon

Drie doofpotten, in de middelste wordt een rapport gestopt

Het zal wel weer in de doofpot verdwijnen...

 

Wetten zijn als worstjes. Je kunt maar beter niet zien hoe ze gemaakt zijn.

Oud-minister Piet Hein Donner (Binnenlandse Zaken), citerend de negentiende eeuwse Duitse rijkskanselier Bismarck, over openbaarheid van bestuur (2011).

 

Uw mening

Transparantie is een illusie.


[eens] [oneens]

 

Openbaar maken...

taartpuntengrafiek met een heel groot rode taartpunt

Niet de Haagse departementen, maar de politie krijgt - in het kader van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) - veruit de meeste verzoeken om informatie.

 

'Geheimen' in de parlementaire geschiedenis


- geheime commissie
(Grondwetsherziening 1831)
- geheime formatieopdracht
(De Geer in 1926)
- geheime notulen
(van de ministerraad)
- geheime uitgaven
(post bij begroting van de AIVD)
- geheime locatie
(formatie 2007, bleek spoedig niet geheim)
- geheime vergaderingen
(Comité-generaal) bestond tot 1971)
- paleisgeheimen
(Noordeinde, Soestdijk, Het Loo etc.)

 

Geheime plekken in Den Haag


- de Trêveszaal
- de sociëteit van Nieuwspoort
- het Torentje
- het Catshuis
- de koffiekamer van de Eerste Kamer
- het ledenrestaurant van de Tweede Kamer
- (vroeger): de Eerste Kamer

 

Subsidiegevers


logo ministerie OCW Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
logo Universiteit Maastricht Maastricht Universiteit
logo Gemeente Maastricht Gemeente Maastricht
logo Provincie Limburg Provincie Limburg

 

Colofon

De Hofvijver is een uitgave van het Montesquieu Instituut en zijn partners.

 

Aan- en afmelden

Hier kunt u zich aanmelden voor deze nieuwsbrief.

Deze brief niet meer ontvangen? U kunt zich hier afmelden.

 

Parlement.com

Kiezers
Partijen
Tweede Kamer
Eerste Kamer
Regering
Polder
Europa

Europa-Nu.nl

Praktisch Europa
Europa in de wereld
Nederland en Europa
Hot Issues
Beleid en toekomst
Wie doet wat
Wat komt eraan

Montesquieu-Instituut.nl

Het instituut
Onderzoek
Onderwijs
Valorisatie
Publicaties
Europa
Nederland