De Hofvijver - Politiek van Den Haag tot Brussel MONTESQUIEU INSTITUUT
 
Nieuwsbrief jaargang 5, nummer 50, 23 februari 2015
 
 

'Kiezers, bedenk… '

Aalt Willem Heringa: attendeer op betekenis voor Eerste Kamer

'Kiezers, bedenkt dat u vandaag stemt voor Provinciale Staten, maar dat uw stem tegelijkertijd een stem is voor de Eerste Kamer. Daarom hangen in de stemhokjes de kieslijsten voor de Eerste Kamer, zodat u weet wat uw stem voor Provinciale Staten landelijk betekent.'
Aalt Willem Heringa, hoogleraar staatsrecht aan de Universiteit van Maastricht, pleit er voor om op 18 maart kiezers expliciet te attenderen op de gevolgen voor de Eerste Kamer van hun provinciale stem. Daarom wil hij in stembureau en stemhokjes de kieslijsten voor de Eerste Kamer ophangen.
De nieuw verkozen Provinciale Staten kiezen op 26 mei een nieuwe Eerste Kamer, een indirecte verkiezing die van grote nationale betekenis is. 
'Het is op z’n minst sjiek als we weten wie wat namens ons gaan doen', meent Heringa.

 

' Dat mensch moet weg '

Plaat van de maand
Kraamkamer met Abraham Kuiper als kraamvrouw, de Hoger Onderwijswet als doodgeboren kind en de Eerste Kamer als weglopende baker

'Dat mensch moet weg…'. Zo loste het kabinet meer dan een eeuw geleden het probleem van een onwillige, dwarse Eerste Kamer op: via ontbinding. Om de omstreden Hoger Onderwijswet er door te krijgen, nam minister-president Abraham Kuyper, gesteund door een stevige (christelijke) meerderheid in de Tweede Kamer, in 1904 de toevlucht tot een noodgreep en schreef nieuwe verkiezingen voor de Eerste Kamer uit. Van te voren wist men dat die ontbinding in het voordeel van het kabinet zou uitpakken: na statenverkiezingen van vlak er voor waren de bordjes binnen de provincies verhangen.

 

Een nationaal referendum?

Column
 

Wytze van der Woude

Wytze van der Woude, Universiteit Utrecht en fellow Montesquieu Instituut  

Het is vaker gezegd en het zal de komende weken ook wel vaker gezegd worden, maar vooruit, ik ben nooit te beroerd een open deur in te trappen. Voor veel mensen die binnenkort de stembusgang maken voor de verkiezingen van de Provinciale Staten zal de verkiezing van de Eerste Kamer net zo belangrijk zijn, zo niet belangrijker. Dit geeft voeding aan de voorspelling dat het met de opkomst voor provinciale statenverkiezingen nog ernstiger gesteld zou zijn als de koppeling tussen deze beide verkiezingen zou worden verbroken. Omdat die koppeling sinds jaar en dag een feit is, is het uiteraard moeilijk dergelijke voorspellingen te controleren.

 

Griekenland en andere besognes

Europa en lidstaten

Een euromunt en eurobiljetten

Hoe Griekenland moest inbinden

Verkiezingen in Estland: opmaat

Provincies in Brussel: tweerichtingsverkeer

 

Onderschat bestuur

Achtergronden

Wapen van Zeeland

Over provincies bestaan veel karikaturen. Pleidooi voor een 'onderschat bestuur' vanuit de praktijk.

 

Zonder provincies?

Rivier met bruggen

Waarom provincies waarschijnlijk altijd blijven bestaan. Observaties uit Maastricht, ook naar aanleiding van Deense experimenten.

 

Provincialen in Eerste Kamer?

Eerste Kamerbankjes

Rukken 'provinciaaltjes' massaal de Eerste Kamer binnen? Waarom regionale partijen het moeilijk hebben. Een analyse uit Tilburg.

 

Al eerder gebeurd

Schmelzer in overleg over zijn motie tijdens de nacht van Schmelzer

Het is al eerder gebeurd dat statenverkiezingen een kabinet gebroken hebben. CPG (Nijmegen) dook in de archieven.

 

Stel dat…

Binnenhof met Ridderzaal

Wat er na de provinciale statenverkiezingen kan gebeuren aan het Binnenhof. PDC Den Haag zet scenario's op een rij.

 

Kabinetswissel zonder verkiezingen?

Voorpagina Het Vrije Volk van 27 februari 1965 met kop 'Kaninet-Marijnen valt over TV'

Moet de 'afspraak' uit de jaren ’60 om niet van kabinet te wisselen zonder tussentijdse verkiezingen in stand blijven? Een discussie.

 

En verder

Nieuws
Parlementair Documentatie Centrum, Leiden

Terug naar Eerste Kamerverkiezingen van vóór 1983? PDC (Den Haag) zet de feiten op een rij.

Universiteit Utrecht

Met waterschappen moet niet worden geëxperimenteerd. Kanttekeningen uit 'Utrecht'.

Montesquieu Instituut

Hoe De West straks meestemt voor de Eerste Kamer. Uitleg bij een ‘lastige kwestie’.

Parlementair Documentatie Centrum, Leiden

De politieke verbrokkeling bereikt ook provinciale staten. Een column vanuit PDC Den Haag.

Montesquieu Instituut

Houdt ‘Den Haag’ te weinig rekening met de provincie? Verslag van een discussie in Den Haag.

 

Kunt u deze nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk dan de online versie.

 
 

Partners


Campus Den HaagCapaciteitsgroep Publieksrecht, MaastrichtCentrum voor Parlementaire Geschiedenis, NijmegenUniversiteit GroningenParlementair Documentatie Centrum, Leiden

 

Agenda

4 maart 2015, Den Haag 
'Nationale verkiezingen en Eurosceptische geluiden'
Democratie in Debat.

10 maart 2015, Den Haag
'Is de provincie een overbodige bestuurslaag ?'
Politiek Café.

16 maart 2015, Den Haag 
'De avond van Wiegel'
Haags College.

 

Cartoon

Echtpaar in restaurant met clown als ober

 

‘Het nut eener Eerste Kamer, hoe ook zamengesteld, [is] meer gelegen in het voorkomen van het kwaad dan in het stichten van het goede.’

Minister Donker Curtius aan de Tweede Kamer - bij de schriftelijke voorbereiding van de (grote) grondwetsherziening van 1848 die ook ging over nut en noodzaak van een Eerste Kamer.

 

Uw mening

Rutte, blijf thuis….


[eens] [oneens]

 

De staat van een parlementariër

Mark Verheijen

Mark Verheijen 

Over een lid van de Tweede Kamer dat zijn werkzaamheden tijdelijk neerlegde.

 

Provinciale partijen


- Groninger Belang
- Grunnegers veur Stad en Ommelaand
- Fryske Nasjonale Partij
- STERK LOKAAL (Drenthe)
- Lokaal Overijssel
- Lokale Partijen Gelderland
- Lokaal Belang Gelderland
- Hart voor Holland (Noord-Holland)
- Nederland Lokaal (Zuid-Holland)
- Zeeland Lokaal
- Platform Vrije Politiek (Noord-Brabant)
- Lokaal Brabant
- Lokaal Limburg
- Volkspartij Limburg

 

Landelijk bekende lijsttrekkers


- Sander de Rouwe  (CDA, Fryslân)
- Eddy van Hijum  (CDA, Overijssel)
- Hilbert Nawijn  (Nederland Lokaal, Zuid-Holland)
- Ger Koopmans  (CDA, Limburg)

 

Opmerkelijke huidige provinciale coalities


- Fryslân CDA-PvdA-FNP
- Gelderland VVD-PvdA-D66-ChristenUnie
- Noord-Brabant CDA-VVD-SP
- Overijssel VVD-CDA-CU/SGP
- Utrecht CDA-VVD-D66-GroenLinks
- Zuid-Holland CDA-VVD-D66-SP

 

Vertrokken parlementariërs wegens financiële kwesties


- Johan Houwers (VVD) 2013
- Henk Krol (50PLUS) 2013
- Jos Van Rey (VVD) 2012
- James Sharpe (PVV) 2010
- Hamid Houda (PvdA) 1997
- Harry van den Bergh (PvdA) 1987

 

Vertrokken parlementariërs na andere affaires


- Matthijs Huizing (VVD) 2013
- Paul Russell (CDA) 2009
- Wijnand Duyvendak (GL) 2008
- Evan Rozenblad (PvdA) 1994
- Loek Duyn (CDA) 1988
- Wim Aantjes (CDA) 1978
- Eibert Meester (PvdA) 1976
- Hendrik Adams (BP) 1966
- Huub Hermans (CPN) 1951
- Edward Brongersma (PvdA) 1950

 

Subsidiegevers


logo Gemeente Maastricht Gemeente Maastricht
logo Provincie Limburg Provincie Limburg

 

Colofon

De Hofvijver is een uitgave van het Montesquieu Instituut en zijn partners.

 

Aan- en afmelden

Hier kunt u zich aanmelden voor deze nieuwsbrief.

Deze brief niet meer ontvangen? U kunt zich hier afmelden.

 

 

Parlement.com

Kiezers
Partijen
Tweede Kamer
Eerste Kamer
Regering
Polder
Europa

Europa-Nu.nl

Praktisch Europa
Europa in de wereld
Nederland en Europa
Hot Issues
Beleid en toekomst
Wie doet wat
Wat komt eraan

Montesquieu-Instituut.nl

Het instituut
Onderzoek
Onderwijs
Valorisatie
Publicaties
Europa
Nederland