Achtergrond van de informateurs

Sinds 1951 wordt meestal een informateur bij benoemd bij de aanvang van een kabinetsformatie. Hij of zij onderzoekt de mogelijkheden om een formatie te vormen. Benoeming van een informateur gebeurt ook vaak als er een tussentijdse crisis is ontstaan. Informateurs zijn vaak politici die niet direct actief zijn in de politiek, maar het kunnen ook relatieve buitenstaanders zijn. Het gaat wel bijna steeds om ervaren politici.

De keuze voor de informateur(s) hangt sterk af van de politieke situatie en omstandigheden. Als het doel is af te tasten welke mogelijkheden er zijn voor vorming van een kabinet, dan wordt in het algemeen iemand benoemd die wat meer afstand heeft tot de dagelijkse politiek.

Dat kan een lid of de vicepresident van de Raad van State, een oud-minister of een hoogleraar zijn. Als er al een zekere richting is, dan kan juist iemand die wat dichter bij de actuele politiek staat worden aangezocht, zoals een demissionair minister of zelfs zittend Tweede Kamerlid. De afgelopen decennia was er soms een rol voor de voorzitter van de SER

overzicht

jaar

naam

functie

partij

1951

Stikker

demissionair minister van Buitenlandse Zaken

VVD

1951

Romme

fractievoorzitter Tweede Kamer

KVP

1952

Staf

demissionair minister van Oorlog en van Marine

CHU

1955

Burger

fractievoorzitter Tweede Kamer

PvdA

1956

Lieftinck

oud-minister van Financiën, bewindvoerder IMF

PvdA

1956

De Gaay Fortman

hoogleraar Vrije Universiteit

ARP

1956

Burger

fractievoorzitter Tweede Kamer

PvdA

1958

Beel

lid Raad van State

KVP

1959

Beel

demissionair premier, minister van staat

KVP

1960

De Gaay Fortman

fractievoorzitter Eerste Kamer

ARP

1963

Romme

lid Raad van State, minister van staat

KVP

1963

Beel

vicepresident Raad van State, minister van staat

KVP

1965

Schmelzer

fractievoorzitter Tweede Kamer

KVP

1966

Beel

vicepresident Raad van State, minister van staat

KVP

1967

Zijlstra

demissionair premier

ARP

1967

Beel

vicepresident Raad van State, minister van staat

KVP

1971

Steenkamp

lid Eerste Kamer

KVP

1972

Ruppert

lid Raad van State

ARP

1973

Burger

lid Raad van State

PvdA

1973

Van Agt

demissionair minister van Justitie

KVP

1973

Albeda

lid Eerste Kamer

ARP

1977

Albeda

lid Eerste Kamer

CDA

1977

Veringa

lid Raad van State

CDA

1977

Den Uyl

demissionair premier

PvdA

1977

Verdam

Commissaris van de Koningin in Utrecht

CDA

1977

Vrolijk

Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland

PvdA

1977

Van der Grinten

hoogleraar Katholieke Universiteit Nijmegen

CDA

1981

De Koning

demissionair minister voor Ontwikkelingssamenwerking

CDA

1981

Lubbers

lid Tweede Kamer

CDA

1981

Van Thijn

lid Tweede Kamer

PvdA

1981

Kremers

Commissaris van de Koningin in Limburg

CDA

1981

De Gaay Fortman

oud-lid Eerste Kamer

CDA

1981

De Galan

hoogleraar Rijksuniversiteit Groningen

PvdA

1981

Halberstadt

hoogleraar Rijksuniversiteit Leiden

PvdA

1982

Steenkamp

lid Eerste Kamer

CDA

1982

Van Kemenade

lid Tweede Kamer

PvdA

1982

Scholten

vicepresident Raad van State

CDA

1986

De Koning

demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

CDA

1989

De Koning

demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

CDA

1989

Lubbers

demissionair premier

CDA

1994

Tjeenk Willink

voorzitter Eerste Kamer

PvdA

1994

Van Aardenne

oud-vicepremier

VVD

1994

De Vries

hoofddirecteur Vereniging van Nederlandse Gemeenten

PvdA

1994

Vis

fractievoorzitter Eerste Kamer

D66

1998

De Vries

voorzitter Sociaal-Economische Raad

PvdA

1998

Kok

demissionair premier

PvdA

1998

Borst-Eilers

demissionair minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

D66

1998

Zalm

demissionair minister van Financiën

VVD

1999

Tjeenk Willink

vicepresident Raad van State

PvdA

2002

Donner

lid Raad van State

CDA

2003

Donner

demissionair minister van Justitie

CDA

2003

Leijnse

hoogleraar Universiteit van Amsterdam

PvdA

2003

Hoekstra

lid Raad van State

CDA

2003

Korthals Altes

oud-voorzitter Eerste Kamer, minister van staat

VVD

2006

Lubbers

oud-premier, minister van staat

CDA

2007

Hoekstra

lid Raad van State

CDA

2007

Wijffels

oud-voorzitter Sociaal-Economische Raad

CDA

2010

Rosenthal

fractievoorzitter Eerste Kamer

VVD

2010

Tjeenk Willink

vicepresident Raad van State

PvdA

2010

Wallage

oud-fractievoorzitter Tweede Kamer

PvdA

2010

Lubbers

oud-premier, minister van staat

CDA

2010

Opstelten

oud-burgemeester van Rotterdam, partijvoorzitter

VVD

2012

Kamp

demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

VVD

2012

Bos

oud-vicepremier

PvdA