Vakbonden: de laatste heilige huisjes van Nederland

Met dank overgenomen van T.M.Ch. (Ton) Elias i, gepubliceerd op dinsdag 23 februari 2010.

Dat veel andere politieke partijen geen kaas van de werking van de markt en van ondernemerschap gegeten hebben, dat wist ik wel. Maar ik ben toch iedere keer weer verbijsterd over het gemak waarmee ze het bedrijfsleven bijna met graagte commercieel in de knieën schieten. Sandd en Selekt zijn concurrenten van de voormalige monopolist TNT. Ze zijn bezig zich in te vechten in de markt. We zien nu dat de Belastingdienst de -overigens gehate- stróóm blauwe enveloppen goedkoper onderbrengt bij Sandd. En we zien ook dat 44 miljoen Veronica-bladen bij Selektmail terechtgekomen zijn.

Het is goed als er concurrentie op een echte markt ontstaat. Uiteindelijk zie ik voor me dat één van de nieuwkomers bijvoorbeeld 50 Kerstkaarten bij de kassa van Albert Heijn aanbiedt voor een tientje - in plaats van het dubbele bedrag dat TNT vraagt. Of met een totaal andere marketing-actie komt, die ik zo één-twee-drie nu even niet bedenken kan.

Waarmee ik maar wil zeggen: concurrentie is nog steeds goed voor welke markt dan ook. Apple's I-phone inspireert Google (Nexus one) en Samsung (Ultra Smart F700) tot verbeteringen in zowel prijs als kwaliteit voor de consument. Net zoals Toyota met de Prius de auto-industrie wakker schudde.

Het is een ernstige ideologische misvatting om de kredietcrisis aan te grijpen om te doen alsof het hele marktdenken verkeerd is. Falen in het toezicht is geen argument om de principes onder een vrije markt-economie te verketteren. Concurrentie is goed voor producten, voor innovatie, voor een wendbare markt en voor de consument.

Precies dáárom heeft de VVD in 2007 tegen de zogenaamde liberalisering van de Postwet gestemd. Op last van de linkse fracties heeft staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken daar toen op het laatste moment ingefrommeld dat de staat zich mag bemoeien met de arbeidsvoorwaarden bij de nieuwe bedrijven op de Postmarkt. Dat hoort niet en daar komen brokken van. Dat blijkt helaas nu.

Wat is het geval? De nieuwkomers hebben zich er onder druk van dit halflinkse kabinet (zit het er eigenlijk nog?) toe verplicht om binnen 3,5 jaar met tenminste 80% van hun personeel een relatief dure CAO-arbeidsovereenkomst af te sluiten. Alleen zeggen ze: loop niet te hard, we kunnen dat nú nog niet aan, we komen onze belofte na om het na die 3,5 jaar geregeld te hebben, maar geef ons wat meer aanlooptijd. Een uiterst redelijke opstelling. Maar wat doet de overheid: die legt die nieuwe bedrijven op om meteen al, nu, met CAO-contracten te werken. Terwijl die bedrijven, of je dat nou leuk vindt of niet, mensen kunnen vinden die voor minder aan de slag willen en die zich door vakbonden of staat geen CAO-geluk willen laten opdringen. Dus daar moet de politiek zich niet mee bemoeien.

Nou, dat doen alle partijen dus wel, van SP tot PVV sluiten ze de postbesteller in de armen door de Staat op te juinen toch vooral die prachtvoorwaarden op te laten leggen. Dat die nieuwe bedrijven die last amper kunnen dragen en dat daardoor de reëele kans bestaat dat ze omvallen, dat doet er minder toe.

Maar wat is nou beter? Een klein baantje - of werkloos thuis?

En dan nog dit. Waar waren al die andere partijen toen de vakbondsleden van TNT in december per referendum besloten dat ze loonsverhoging wilden? TNT had behoud van banen voor 95% van de 23.000 medewerkers gegarandeerd als er 3% loon zou worden ingeleverd. Maar nee, de gestaalde kaders gingen voor verhoging van het eigen loon. Gevolg? Dat er de komende jaren 5.000 gedwongen ontslagen plaatsvinden bij TNT.

Vakbonden zijn het laatste heilige huisje van Nederland. Volstrekt ten onrechte. Het zijn achterhaalde clubs die belangen van starters op de arbeidsmarkt op een vaak schandelijke manier in de weg staan. Geen enkele politicus heeft het aangedurfd deze machtige bonden te vragen werkgelegenheid boven inkomen te stellen. Laat geen van de andere politieke partijen het wat mij betreft dan ook ooit nog wagen om het toch al zo vaak misbruikte begrip 'solidariteit' in de mond te nemen. Zéker de linkse PVV niet.